Genel Hatlarıyla Sigorta Hukuku

Sigorta hukuku, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi hâlinde bunu tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer edimlerde bulunmayı yükümlendiği sözleşmeleri ve bu sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülükleri inceleyen, ticaret hukuku kapsamına giren bir özel hukuk dalıdır.

Sigortacı ve sigortalı arasındaki hukuki ilişkiyi ve sigortacılıkla uğraşan şirketlerin çalışmalarını düzenleyen hukuk kurallarının bütününe Sigorta Hukuku adı verilmektedir. Sigortacı, sigortalının ödediği prim karşılığında rizikonun tazminini üstlenmektedir. Sigorta ile ilgili genel hükümler Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmektedir. Bunun yanında 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu ve bakanlık tarafından onaydan geçen Sigorta Genel Şartları hükümleri de Sigorta Hukukunun kaynağını oluşturmaktadır.

Sigortalar ikiye ayrılabilir:

• Zarar Sigortaları
• Can Sigortaları

Zarar Sigortaları ise kendi içinde mal sigortaları ve sorumluluk sigortaları olmak üzere iki sınıfa ayrılmaktadır. Mal sigortalarına örnek olarak; yangın sigortası, taşıma sigortası, tarım sigortası, hırsızlık sigortası, kasko, makine kırılması ve montaj sigortası, inşaat sigortası, cam kırılması sigortası, alacak sigortası örnekleri verilebilir. Sorumluluk sigortalarına ise zorunlu trafik sigortası, ihtiyari trafik sigortası, hekim mesleki sorumluluk sigortası örnekleri verilebilir. Bunlardan günlük hayatta en çok karşımıza çıkanı zorunlu trafik sigortasıdır. Bu hususa ilişkin Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları mevcuttur. Ayrıca diğer sigorta türleri için de genel şartlar düzenlenmiştir.

Sigorta hukukunun kapsamı, rizikoların fazlalığından ve çeşitliliğinden dolayı çok geniştir. Bu kapsamın içine ayrıca sigorta teminatı ve sorumlulukları konusunda özel, tüzel kişiler ile aracı kuruluşlar da girmektedir. Sigorta kapsamında bulunan tüm olumsuzluklar ve tazminat ödemeleri sigorta firmalarının sorumluluğunda olup, sigorta hukukunda yer alan düzenlemelere uygun olarak bu zararların tazmini yapılmaktadır.

Sigorta hukuku sigorta şirketlerinin, sigorta poliçelerinde belirtilen sigortalı haklarını ödememesi veya geciktirmesi gibi durumlarda tarafların hak ve hukuklarının nasıl korunacağını düzenlemektedir. Sigorta hukuku, çeşitli rizikoların teminat altına alındığı poliçelerin, sözleşme hükümlerinde yazıldığı şekilde yürütülmesini sağlamaktadır.

Sigorta hukukunun geniş kapsamı ve teknik bilgilerin çokluğu nedeni ile bu konudaki uyuşmazlıklar için davaların yürütülmesinde hukuki desteğe ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle, sigorta avukatı aramalarında, ilgili sigorta çeşidinde yoğunlaşmış avukatlar tercih edilmelidir.